عمران خان با آمریکا مقابله می کند

دولت پاکستان مدعی اعمال فشار آمریکا در رأی عدم اعتماد به عمران خان، نخست وزیر این کشور شده است.

پس از شکست تحقیرآمیز در افغانستان و از دست دادن اعتبار در پشتیبانی از اوکراین، به نظر می رسد که دوران تک قطبی آمریکا وارد مرحله نهایی خود می شود و با اعمال فشارهای خشونت آمیز در همه جهات نمایان شده است. آخرین مورد از این حملات، زمانی رخ داد که هفته گذشته دولت پاکستان واشنگتن را به تلاش برای تغییر رژیم در اسلام آباد متهم کرد.

آمریکا در دام عمران خان

این بار ایالات متحده به دام افتاد. این ادعا توسط یک ناظر یا یک مفسر اوضاع سیاسی عنوان نشده، بلکه توسط خود عمران خان، نخست وزیر پاکستان مطرح شده است. عمران خان در یک سخنرانی در ۲۷ مارس مدعی آن شد که “قدرت های خارجی در حال توطئه تغییر رژیم در پاکستان هستند.” او با بیرون کشیدن نامه ای از جیب ژاکت خود، عنوان کرد که مستقیماً علیه پاکستان و خودش تهدیدات کتبی را منتشر خواهد کرد.

اعضای ارشد کابینه او (وزیر برنامه ریزی، توسعه، اصلاحات و ابتکارات ویژه) اسد عمر و (وزیر اطلاعات) فواد چودری ،یک کنفرانس مطبوعاتی مشترک برگزار و در آن جزئیات بیشتری از این نامه جنجالی ارائه کردند. بعد از آن عمران خان از اعضای کابینه خود، رسانه ها و محافل امنیتی پاکستان دعوت کرد تا این سند را از نزدیک ببینند.

مخالفان ضد دولت صراحتاً ادعاهای عمران خان را رد کردند. شهباز شریف، رهبر اپوزیسیون پاکستان (یکی از مدعیان نخست وزیری) گفت که اگر نامه واقعی باشد و نخست وزیر حقیقت را بگوید، به عمران خان خواهد پیوست. به همین ترتیب، سلیم صافی مجری سرشناس تلویزیون مخالف نظام گفت که اگر نامه واقعی باشد، از سمت خود استعفا داده و به طور کلی از رسانه کناره گیری خواهد کرد.

اما ظرف چند ساعت، دادخواستی مرموز به دادگاه عالی اسلام آباد ارسال شد. در این دادخواست اطهر امین الله، رئیس دادگستری اسلام‌آباد، رای حقوقی ای صادر کرد مبنی بر اینکه عمران خان به دلیل سوگند محرمانه‌اش از انتشار این نامه منع شده است. چنین تصمیم سریعی نمی تواند از سوی بالاترین مقام قضایی پاکستان در مورد یک نامه جعلی گرفته شود، اینطور نیست؟

روز بعد، کمیته امنیت ملی کشور جلسه ای برگزار کرد که در آن نخست وزیر پاکستان، رئیس ارتش، رئیس ستاد ارتش، روسای نیروی هوایی پاکستان و نیروی دریایی، مشاور امنیت ملی و چندین مقام کلیدی دیگر حضور داشتند.

اعضای اپوزیسیون این نشست را تحریم کردند، اما شرکت کنندگان به اتفاق آرا تصمیم گرفتند که ایالات متحده را به خاطر اقداماتش محکوم کنند و اطمینان حاصل کنند که پاکستان اجازه نمی دهد مقامات آمریکایی به این راحتی از آن خارج شوند. در نتیجه، وزارت امور خارجه با سفیر موقت ایالات متحده تماس گرفت و او را سرزنش کرد – هیچ یک از اینها به بهانه نوشتن دروغ انجام نمی شد.

در نامه چیست؟

به گفته عمران خان در جلسه شورای امنیت ملی، مقامات ارشد وزارت خارجه آمریکا (که گمان می رود معاون وزیر امور خارجه باشد) این نامه را در ۷ مارس از طریق اسد مجید خان، سفیر پاکستان در واشنگتن ارسال کردند.

بنا بر گزارش ها، در این سند آمده است که به زودی رای عدم اعتماد به نخست وزیر داده خواهد شد، عمران خان باید بداند که رفتنی است و او نباید با رای عدم اعتماد مخالفت کند. در این نامه آمده است که اگر او تلاش کند با این درخواست مخالفت کند، او و پاکستان عواقب ناگواری را متحمل خواهند شد.

 روز بعد رای عدم اعتماد اعلام شد. به گفته عمران خان، او اطلاعاتی از مقامات امنیتی در مورد چگونگی خرید و فروش غیرقانونی آرا در میان نمایندگان پارلمان پاکستان در این دوره دارد. 

در ۹ مارس، رهبری نظامی کشور خود را “بی طرف” بین احزاب مخالف و نخست وزیر اعلام کرد. عمران خان از ارتش به خاطر مواضع بی طرف خود انتقاد کرده و گفته است که یک نهاد دولتی کلیدی نباید نسبت به کسانی که آشکارا و عمداً توسط مخالفان پاکستان به عنوان ابزاری برای تغییر رژیم استفاده می شوند، “بی طرفی” نشان دهد. با این حال، اکنون پس از بازگشت شاه قریشی، وزیر امور خارجه از پکن، ارتش طرفدار موقعیت نخست وزیر است. به نظر می رسد تماس تلفنی یا پیامی مستقیماً از پکن آمده باشد.

پیامدهای دخالت آمریکا

اگر پرونده مداخله خارجی، مقدم بر درخواست عدم اعتماد باشد، این امکان وجود دارد که عمران خان وکالت قانونی دریافت کند و متهمان به همکاری، کمک و مشارکت در یک توطئه خارجی برای تغییر رژیم با کیفرخواست روبرو شوند. 

این افراد همچنین شامل اعضای احزاب مخالف و چهره‌های رسانه‌های پاکستانی می‌شوند که گفته می‌شود در روزها، هفته‌ها و ماه‌های منتهی به رای‌گیری در مورد رای اعتماد که قرار است روز یکشنبه برگزار شود، به سفارت آمریکا رفته و از آن خارج شده‌اند. اگر این امر در دادگاه ثابت شود، بسیاری از رهبران مخالف ممکن است در پشت میله‌های زندان قرار گیرند.

به گفته آژانس عالی امنیت ملی پاکستان، واضح است که این نامه حقیقی بوده و ایالات متحده به دلیل دخالت در امور داخلی پاکستان مقصر است. اما ما در سال ۲۰۰۱ نیستیم که ژنرال پرویز مشرف، رئیس جمهور وقت پاکستان پس از دریافت یک تماس تلفنی تسلیم آمریکایی ها شد. پاکستان امروز پس از دو دهه جنگ طاقت فرسا در جنگ ناموفق واشنگتن علیه تروریسم، اعتماد به نفس قوی تری دارد. به همین ترتیب، آنها اکنون درک می کنند که ایالات متحده یک قدرت رو به زوال است.

عمران خان در مصاحبه اول آوریل خود با تلویزیون ملی (PTV) از مردم پاکستان خواست تا اتحاد احزاب فاسد و رسانه های مورد حمایت غرب را رد کنند. او معتقد بود که حرکت بعدی غرب کشتن او خواهد بود. وزیر اطلاعات پاکستان نیز یک روز قبل همین را گفته بود.

محبوبیت کنونی نخست وزیر و مقاومت سرسخت او در برابر ارعاب ایالات متحده، او را به هدف اصلی برای ترور تبدیل کرده است. اکثر پاکستانی ها مدت هاست که ترور رهبرانی مانند لیاقت علی خان، زائر بوتو، ضیاء الحق و بی نظیر بوتو را کار اطلاعاتی ایالات متحده می دانند. برای این شهروندان، هر گونه تهدیدی علیه جان نخست وزیر یک تهدید واقعی است.

روایت عمران خان از مداخله ایالات متحده در هفته گذشته شتاب بیشتری گرفته است. در یک طرف ائتلاف هند و آمریکا، احزاب فاسد اپوزیسیون پاکستان، رسانه های کشور و تعداد انگشت شماری از لیبرال های متمایل به غرب قرار دارند که در مقطعی حساس در تاریخ کشور با هم درگیر شده اند. از سوی دیگر، یک نخست وزیر منتخب قانونی، مردمی و سرسخت که از سوی اتحاد روسیه و چین و اکثریت قاطع پاکستانی ها حمایت می شود.

در این شرایط ممکن است از نظر سیاسی و قانونی برای ارتش پاکستان غیرممکن باشد که بی طرفی ظاهری خود را حفظ کند، صرف نظر از اینکه فشار آمریکا چقدر باشد. زمان می تواند در کنار عمران خان باشد.