موشکهای Meteor برای اولین بار در آوریل ۲۰۱۶ در JAS 39 Gripens نیروی هوایی سوئد وارد خدمت شدند و رسماً در جولای ۲۰۱۶ به قابلیت عملیاتی اولیه (IOC) دست یافتند
میتِئور در دوران خود مفهوم جدیدی در دنیای موشکهای هوا به هوا ایجاد کرد که از فناوری های جدید و پیشرفته تنفس موتور و اخرین تجهیزات الکترونیکی جهت رسیدن به ماورای قدرت جنگی موشکهای زمان خود بهره میبرد این موشک پیشرفته با یک موتور رم جت سوخت با سرعتی بیش از ۴ ماخ برای رهگیری هدف روانه میشود
این موشک (BVRAAM) قابلیت چند شلیک (پرتاب چندگانه علیه اهداف متعدد) را ارائه می دهد و توانایی درگیری با اهداف بسیار قابل مانور مانند جت ها و اهداف کوچک مانند پهپاد و موشک های کروز توسط اقدامات متقابل الکترونیکی سنگین (ECM) با برد دارد.
موشک Meteor ،بردی به مراتب بیش از ۱۰۰ کیلومتر (۵۴ نانومیل) داشته و میتِئور در رده موشکهای هوا به هوای میان برد طبقه بندی شده و مکمل موشک پیشرفته و قدرتمند ASRAAM به حساب می آید.
ارتباط داده دو طرفه موشک های meteor
یک پیوند داده دو طرفه، هواپیمای پرتاب کننده میتئور را قادر میسازد تا به‌روزرسانی‌های هدف در ابتدا و حتی واسط دوره شلیک یا در صورت نیاز، هدف‌گیری مجدد را انجام دهد و داده هایی را توسط دیتا لینک از موشک دریافت کند، مانند وضعیت عملکردی و سینماتیکی، اطلاعات در مورد اهداف متعدد و اطلاع از دستیابی به هدف توسط جستجوگر و غیره…
بر اساس گزارش MBDA، Meteor سه تا شش برابر موشک های هوا به هوای فعلی از نوع خود عملکرد جنبشی دارد. علاوه بر این، موشک همچنین مجهز به فیوزهای مجاورتی و ضربه ای برای به حداکثر رساندن اثرات تخریب و انهدام هدف است.
پروژه موشک میتئور تولید مشترک اروپایی
برای تولید این موشک طی یک برنامه مشترک؛ قراردادی به رهبری انگلستان و با حضور کشورهای آلمان، ایتالیا، اسپانیا، فرانسه و احتمالا سوئد منعقد شد.
کمپانی مادر این پروژه، شرکت BAe Dynamics بریتانیا میباشد که رهبری کنسرسیوم متشکل از کمپانی MBD از فرانسه، LFK (کمپانی موشکی دایملر کرایسلر) از آلمان، CASA از اسپانیا، SAAB سوئد و Alenia Marconi Systems از ایتالیا را بر عهده دارد.
کمپانی Boeing نیز جهت تضمین خرید ایالات متحده و نظارت و کارشناسی عضو این کنسرسیوم شده است. در ادامه بر اساس توانایی های تکنیکی کشورهای عضو، به هرکدام از آنها مناسب ترین بخش پروژه واگذار گردید تا با این کار، از پرداختن هزینه های اضافی نیز جلوگیری شود.
در سال ۱۹۹۵ مناقصه ای که شامل دو کنسریوم میشد ایجاد شد،
کنسرسیوم اول به رهبری BAe انگلستان (هم اکنون Matra BAe Dynamic or MBD) و دیگری نیز به رهبری شرکت Hughes از انگسلتان (هم اکنون Raytheon Systems Ltd or RSL) در این مناقصه به رقابت پرداختند.
پیشنهاد کنسرسیوم اول موشکی به نام میتِئور بود و پیشنهاد کنسرسیوم دوم توسعه و گسترش موشک AMRAAM طی طرحی به نام Future Medium Range Air to Air Missile یا همان FMRAAM بود.
میتئور به رهبری MBD ، شامل شرکتهای Alenia, CASA, DASA-LFK, GEC Marconو SAAB ، و موشک FMRAAM به رهبری RSL شامل شرکتهای Aerospatiale, RO, Fokker و Thomson Thorn قرار بود ساخته شوند.
چه کشورهایی از موشک میتئور Meteo BVRAAM استفاده میکنند
نیروی هوایی فرانسه و داسو رافال نیروی دریایی و همچنین تایفون های یوروفایتر نیروی هوایی سلطنتی، نیروی هوایی آلمان، نیروی هوایی ایتالیا و نیروی هوایی اسپانیا را تجهیز می کنند.
Meteor همچنین برای تجهیز F-35 Lightning II بریتانیایی و ایتالیایی در نظر گرفته شده است و به مشتریان مختلف Rafale، Typhoon و Gripen صادر شده است
موشک هوا به هوای ماورای دید(BVRAAM or Beyond Visual Range Air to Air Missile) همانطور که پیشتر گفته شد، کار خود را از یوروفایتر شروع کرد. ترکیب یوروفایتر و میتِئور ضمانت میکرد که حداقل در دهه ی پیش رو، پروژه هایی نیستند که حریف قابلی برای این دو دوست باشند.
هدف از طراحی BVRAAM تولید یک شاهکار، بویژه در ابعاد قابلیتهای جنبشی بود؛ به طوری که این موشک بارها از یک موشک معمولی میان برد موثرتر عمل خواهد کرد.
در واقع خلبان قادر خواهد بود تا با استفاده از تمام قابلیتهای هواپیمای خود با خیالی آسوده دل آسمان را بشکافد و بدون نگرانی از سوی هواپیماهای دشمن، به انجام ماموریت خود بپردازد
تفاوت موشک های AMRAAM و BVRAAM
گرچه یوروفایتر با موشک AMRAAM هم مجهز است اما BVRAAM آن را قادر میسازد تا با چندین هدف بصورت همزمان در برد بیشتری درگیر شود. میتِئور، یوروفایتر را قادر میسازد تا مانورپذیری بیشتری هنگام درگیری داشته باشد و در هر موقعیت اب و هوایی، در شب و روز ماموریت خود را انجام دهد.
تجربه نشان داده است که برتری هوایی در جنگهای نظامی، نقش موثری دارد. BVRAAM این اطمینان را میدهد که نیروهای خودی چه بر روی زمین و چه در سطح دریاها، از جنگنده های دشمن در امان خواهند بود.
تنها یک جنگنده بهمراه یک فروند موشک BVRAAM قابلیت نابودی مانور پذیرترین هواپیماهای موجود را پیش از آن که وارد برد درگیری شود خواهد داشت، همچنین توانایی مقابله همزمان با بمب افکنها در فاصله زیاد را نیز دارا میباشد.
اهداف بر حسب اولویت در لیست انهدام قرار میگیرند و موشکها بسوی آنها که از پیش رهگیری شده اند، روانه میشوند. اطلاعات دقیق هدف پس از پرواز اولیه توسط یک دیتا لینک، از طریق جنگنده شلیک کننده یا یک فروند آواکس به موشک ارسال میگردند.
اطلاعات تاکتیکی مربوط به موشک حتی توسط یک هواپیمای کنترلی نیز قابل دریافتند. سرانجام در زمان مناسب، رادار فعال BVRAAM بصورت خودکار جستجو را آغاز کرده و پس از کشف هدف، بر روی آن قفل راداری انجام داده و بسوی آن حرکت میکند.
از این مرحله به بعد عملکرد موشک بصورت تماما اتوماتیک است و در واقع، با تصمیم خود، هدف را دنبال کرده و انواع مانورها را انجام میدهد، بصورت اتوماتیک در صورت وقوع جنگ الکترونیک با آن مقابله کرده و در نهایت هواپیمای دشمن را منهدم میکند.
قابلیت های موشک های BVRAAM
موتور راکتهای متعارف برای رسیدن به سرعت مطلوب جهت رهگیری و انهدام هدف، در ابتدای پرواز خود از یک فاز بوست استفاده میکنند و نسل هواپیماهای مانور پذیر امروزی بسادگی قادرند از این موشکها بگریزند.
تکنولوژی air breathing motor این امکان را فراهم میکند تا در ادامه فاز بوست ابتدایی، قدرتی پایدار و ثابت را به موشک وارد کند تا به هدف خود برخورد نماید.
کامپیوتر این موشک بهمراه جستجوگر، که قابلیت جستجو، رهگیری و قفل راداری را بر روی هدف محیا میسازند از تکنولوژی فرانسوی که در موشک Mica استفاده شده است، بهره میبرند تا میتئور را در بخش الکترونیکی به قدرتمندترین ها تبدیل سازند.
در قسمت جلویی این موشک، دقیقا پشت جستوجوگر یک عدد اندازه گیر اینرسیایی که توسط شرکت آلمانی وابسته به نورثروپ گرومن به نام Litef تولید شده است، قرار دارد.
هماهنگی اجزای مختلف موشک با رادار فعال آن توسط یک هماهنگ کننده موسوم به PFS که Saab Bofors Dynamics آن را تهیه کرده است، انجام میپذیرد. در واقع وظیفه اصلی PFS ردیابی هدف در فازنهایی و محاسبه دقیق مدت زمان برخورد کلاهک و نحوه عملکرد آن جهت وارد آوردن ضربه ای مهلک و مرگ آور به هدف است. سامانه PFS دارای ۴ آنتن است که بصورت متقارن در اطراف قسمت جلویی موشک قرار گرفته اند.
زیر سیستم های پیش رانشی (PPS) شامل منفذهای هواکش سوپاپی راکت(TDR) میشوند و با نازلهای بوستر که توسط شرکت Bayern-Chemie آلمان تولید شده اند، سازگار گشته اند.
زیر سیستم TDR برد بیشتر، سرعت بیشتر، ارتفاع پروازی بیشتر نسبت به سطح دریا، انعطاف موشک در قبال انجام ماموریت های مختلف توسط کنترل رانش، طراحی نسبتا ساده و نیاز به تدارکات تقریبا مشابه با یک موتور راکت جامد متعارف را برای مشتریان میتئور محیا میسازد.
